Kontrast i czcionka A A+

en
Kopiec Kościuszki i Komitet świętują 200 lat istnienia
Przydatne informacje

Kopiec Kościuszki i Komitet świętują 200 lat istnienia

Mija 200 lat od kiedy w Krakowie, na wzgórzu Sikornik, rozpoczęto budowę Kopca Kościuszki – symbolicznej mogiły i pomnika pamięci Tadeusza Kościuszki. 200-lecie istnienia obchodzi w tym roku również opiekujący się Kopcem Komitet. 16 października 2020 r. na Kopcu Kościuszki w Krakowie rozpoczęły się obchody jubileuszowe – w programie znalazły się m.in. uroczyste otwarcie nowego Muzeum Kościuszkowskiego i koncert fortepianowy. Jest to zarazem inauguracja obchodów 200-lecia Kopca i Komitetu, które będą trwały do listopada 2023 r., czyli tyle ile trwała budowa Kopca. Honorowy patronat nad jubileuszowymi obchodami objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda.

200 lat historii Kopca Kościuszki w Krakowie i jego Komitetu to przede wszystkim konserwatorska troska o narodową pamiątkę jaką jest Kopiec oraz pielęgnowania pamięci o bohaterze, jak również starania o utworzenie wyjątkowego miejsca, poświęconego życiu i dokonaniom Tadeusza Kościuszki. Ich zwieńczeniem jest nowe Muzeum Kościuszkowskie, w którym zostały wyeksponowane gromadzone przez lata pamiątki. Najważniejszą częścią nowego muzeum, które powstało z inicjatywy Komitetu Kopca Kościuszki w Krakowie, jest multimedialna i interaktywna wystawa „Kościuszko – bohater wciąż potrzebny”, przygotowana przez Adventure Multimedialne Muzea, na podstawie elementów scenariusza dr. Michała Niezabitowskiego.

Inaugurujemy dzisiaj 200. rocznicę Kopca Kosciuszki i jego Komitetu, a równocześnie zamykamy bardzo poważny projekt inwestycyjny, który realizowaliśmy przez kilka ostatnich lat – utworzenie pod Kopcem muzeum Kościuszki. Otwarcie tego muzeum jest spełnieniem tęsknot Komitetu pielęgnowanych przez nas od początku naszego istnienia. Już pierwszy prezes Komitetu – gen. Franciszek Paszkowski – przywiózł z Solury pamiątki po Kościuszce, właśnie z myślą o utworzeniu muzeum. Nasza ekspozycja jest bardzo nowoczesna, interaktywna i multimedialna. Pokazuje, że Kościuszko jest bohaterem wciąż potrzebnym

– mówił podczas konferencji prasowej prof. Mieczysław Rokosz, prezes Komitetu Kopca Kościuszki w Krakowie.

Wątki z życia głównego bohatera zamknięto w kapsułach pamięci. Prowadzą widza za Kościuszką od jego domu rodzinnego w białoruskiej Mereczowszczyźnie, do Szkoły Kadetów w Warszawie, przez Filadelfię i lata wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, wojnę z Rosją w obronie Konstytucji 3 Maja, aż na krakowski Rynek – miejsce przysięgi i rozpoczęcia powstania i pole bitwy pod Racławicami. Kapsuły są wypełnione efektami dźwiękowymi i wizualnymi. Opowieść o Kościuszce tworzą też cenne eksponaty, m.in. oryginalne drzwi do dworu w Miłocicach, gdzie Tadeusz Kościuszko odpoczywał po bitwie pod Racławicami i napisał raport do narodu o zwycięstwie, czy ryngraf z Matką Boską Częstochowską, który według tradycji do niego należał. Na wystawie znajdziemy też pierścionek z wizerunkiem Kościuszki z 1792 r. oraz wierne repliki przedmiotów toczonych w drewnie przez samego bohatera wystawy, jego szabli, munduru kadeta Szkoły Rycerskiej, odznaczeń czy żeton, który Kościuszko przywiózł z podróży do Stanów Zjednoczonych.

Kopiec Kościuszki, który jest symbolem Krakowa, dziś zyskuje dodatkową wartość – muzeum, które pokazuje Kościuszkę nie tylko takiego, jakim był, ale również jak postrzegany jest obecnie. Kraków wzbogaca się o kolejne miejsce, które będzie nowym symbolem miasta. Dziękuję wszystkim, którzy się do tego przyczynili. Myślę, że Kościuszko byłby zadowolony, że w ten sposób czcimy jego pamięć i pokazujemy nowoczesny patriotyzm młodym pokoleniom krakowian i Polaków

– mówił Bogusław Kośmider, wiceprezydent Krakowa.

W nowym muzeum znalazły się także trasa edukacyjna dostosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, ogród kościuszkowski, wykonana z brązu makieta Kopca Kościuszki i fortu, plac zabaw dla najmłodszych oraz biblioteka kościuszkowska – unikatowy księgozbiór zakupiony dzięki staraniom Komitetu. Już wcześniej, od 1994 r., Komitet przejmował od Gminy Kraków zrujnowane części fortu (Kaponierę, Bastion i Kurtynę), które za pozyskiwane od SKOZK fundusze odbudowywał i adaptował do nowych celów konferencyjno-wystawowych i muzealnych. Wszystko to tworzy dziś imponującą całość, którą dopełniają wspaniałe widoki na Kraków i Małopolskę ze szczytu Kopca Kościuszki w Krakowie.

Otwieramy dziś miejsce, które wywodzi się z przeszłości, ale jest nakierowane na przyszłość. Nie boimy się o przyszłość Kopca Kościuszki. Mamy tu część komercyjną, kulturalno – edukacyjną, monumentalny Kopiec – miejsce sacrum, a w trakcie realizacji ogromny kompleks rekreacyjno – parkowy w ruinach dawnego bastionu. To miejsce będzie żyło przez kolejne pokolenia

– mówił dr Maciej Wilamowski, dyrektor biura Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.

Nowe Muzeum Kościuszkowskie i inwestycje z nim związane zostały zrealizowane dzięki dofinansowaniu z funduszy europejskich, przy wsparciu środków Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa oraz środków własnych Komitetu Kopca Kościuszki. Ich koszt to prawie 13,5 mln zł (w tym 6,3 mln z UE).

Współpraca przy realizacji tego projektu była wzorcowa. Mam nadzieję, że mieszkańcy Krakowa i wszyscy turyści, którzy tutaj dotrą, będą się cieszyć z tego muzeum i korzystać z atrakcji, które tu powstały dzięki wsparciu m.in. samorządu Województwa Małopolskiego

– mówił Paweł Knapczyk, dyrektor Departamentu Funduszy Europejskich UMWM.

Osoby zasłużone dla budowy Muzeum Kościuszkowskiego otrzymały z rąk prezesa Rokosza pamiątkowe medale autorstwa prof. Czesława Dźwigaja i okolicznościowe dyplomy.

Uroczyste zakończenie inwestycji i otwarcie muzeum to elementy zainaugurowanych na Kopcu obchodów jubileuszowych 200-lecia Kopca Kościuszki i Komitetu, uświetnione przez koncert fortepianowy Natalii Czekały ze słowem mówionym Jerzego Treli. W programie znalazły się m.in. utwory Chopina oraz samego Tadeusza Kościuszki.

Partnerzy obchodów jubileuszowych: Kapituła Katedralna Wawelska, Zamek Królewski na Wawelu, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska Akademia Umiejętności, Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum Krakowa, Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa.

Partner koncertu: Urząd Miasta Krakowa

Historia budowy Kopca Kościuszki w Krakowie

Historia krakowskiego Kopca Kościuszki rozpoczęła się 16 października 1820 r., nazajutrz po trzeciej rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki. Tego dnia odbyła się uroczystość założenia podstawy pomnika, który następnie budowano ze składki narodowej Polaków ze wszystkich zaborów. W uroczystości wzięły udział władze Rzeczypospolitej Krakowskiej, przedstawiciele kapituły katedralnej wawelskiej i senatu uniwersyteckiego, przedstawiciele wszystkich stanów społecznych z Krakowa i z innych ziem Polski pod zaborami. Chłopi przywieźli ziemię z pola bitwy pod Racławicami.

W uroczystości uczestniczyli też cudzoziemcy – włoska śpiewaczka Angelika Catalani, która dochód ze swego krakowskiego koncertu przeznaczyła na budowę Kopca, i Bertel Thorvaldsen – wybitny duński rzeźbiarz europejskiej sławy, m. in. autor pomnika Księcia Józefa Poniatowskiego dla Warszawy.

Po mszy św. i uroczystych przemowach, po odczytaniu aktu erekcyjnego i umieszczeniu go
w szklanym i marmurowym zabezpieczeniu w kształcie kolumny u podstawy Kopca, złożywszy też tutaj pamiątki insurekcji (m.in. kule z racławickich pól), przystąpiono do sypania wożonej w taczkach ziemi wokół wysokiego pnia jodły, przywiezionej ze śląskich lasów koło Jaworzna. Miała ona stanowić pion i środek stożka Kopca. Po pierwszych taczkach ziemi wwiezionych przez osoby oficjalne, wszyscy obecni przystąpili do sypania mogiły. Tak została założona podstawa Kopca Kościuszki w Krakowie.

Budowę Kopca realizowano siłami zorganizowanych z miejscowego i okolicznego ludu płatnych hufców i przy udziale ochotników z Krakowa, jak też Polaków odwiedzających Kraków. Zdeponowano w nim przesłaną w 1821 r. przez księżną Izabelę Czartoryską ziemię spod Maciejowic, później złożono tu też ziemię z pól bitewnych pod Szczekocinami i pod Dubienką. Budowę nadzorował ustanowiony przez Senat Rządzący Wolnego Miasta Krakowa 24 listopada 1820 r. Komitet Zarządzający Budową Pomnika dla Tadeusza Kościuszki, na czele którego stanął gen. Franciszek Paszkowski.

Prace zakończyły się po trzech latach 25 października 1823 r. Komitet stanął na straży tej narodowej własności i pamiątki, w charakterze zarządcy, konserwatora i opiekuna – i tę historyczną rolę pełni do dziś, jako Komitet Kopca Kościuszki w Krakowie.

ZOBACZ TEŻ

ico/niepelnosprawni Created with Sketch.
Kopiec bez barier

Udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami.

link
W obiektywie

Baza zdjęć i filmów.

link
Cennik

Ceny biletów na Kopiec Kościuszki w Krakowie

link
Wydawnictwa

Publikacje o Kościuszce, Kopcu i nie tylko

Wydawnictwa