Wojciech Maria Bartel

ur. 27 XII 1923 w Krakowie – zm. 2 IX 1992 w Krakowie

Prezes Komitetu Kopca Kościuszki (Komitetu Opieki nad Kopcem Kościuszki) w latach 1984 – 1992

Naukę w gimnazjum Sobieskiego przerwała wojna. Maturę zdał na tajnych kompletach w grudniu 1940 r. W latach 1945-1949 studiował Prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim, z którym związał się na całe życie. W 1959 r. doktoryzował się na podstawie dysertacji Ustrój władz cywilnych Powstania Kościuszkowskiego. Habilitował się  w roku 1965, w roku 1977 został profesorem nadzwyczajnym, a w 1991 r. profesorem zwyczajnym. Był wykwintnym znawcą problematyki ustrojowej Polski XVIII i XIX w., zaś jako wybitny znawca historii prawa kanonicznego zorganizował na UJ Zakład Historii Prawa Kościelnego. Dwukrotnie był wybierany dziekanem Wydziału Prawa i Administracji. Od 1992 r. był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. Współpracował też ściśle z Papieskim Wydziałem Teologicznym, a następnie Papieską Akademią Teologiczną, wreszcie – z Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II.

Zostawszy Prezesem Komitetu, zaprosił do Komitetu doc. Kazimierza Nowackiego, prof. Janusza Bogdanowskiego i dyr. Ignacego Trybowskiego. Wydał w języku polskim i angielskim folder z kolorowymi ilustracjami i ze zwięzłą historią Kopca i Komitetu własnego pióra. W latach 1986–1988 siłami wojska, za fundusze pozyskane z Ministerstwa Kultury i z miasta Krakowa, przeprowadził doraźną naprawę osuwisk ziemi na skarpach Kopca. W roku zaś 1990 przystąpił do gruntownego wzmocnienia bryły Kopca według projektu prof. Stanisława Datki i prof. Juliana Pałki z Politechniki Krakowskiej. Prace te, kosztem Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, przeprowadziło specjalistyczne przedsiębiorstwo z Lublina. W roku 1991, czując się reprezentantem Fundacji Narodowej Mogiły Kościuszki, odnowił tytuł hipotecznego posiadania Kopca i gruntu, na którym wznosi się Kopiec, kaplica bł. Bronisławy i izba strażnika – zlecając sporządzenie Protokołu granicznego wraz z opisem przez uprawnionego geodetę inż. Feliksa Czekalskiego. 14 października 1991 r. z okazji 174. rocznicy śmierci Kościuszki zorganizował w auli Collegium Novum uroczyste posiedzenie naukowe, a u oo. Kapucynów odprawiono mszę świętą. Wspólnie z Towarzystwem Miłośników Historii i Zabytków Krakowa zabiegał u władz miasta o pozyskanie na cele Komitetu kaponiery południowej i bastionu V w Forcie pod Kopcem. Prowadził diariusz czynności prezesa Komitetu. Był prof. Bartel pięknym człowiekiem o jasnej aurze i ujmującym sposobie obcowania z bliźnimi, mającym dar likwidowania napięć. Przyjaźnią darzył go kardynał Karol Wojtyła – papież Jan Paweł II.

Wojciech Maria Bartel, mal. August Mozzocca, 1988, własność prywatna, fot. Paweł Krzan.